Doorstroming geldt als een van de belangrijkste oplossingen voor de vastzittende woningmarkt. Toch is het laten doorstromen van huurders naar een meer passende woning niet zo eenvoudig. Ook de provincie Gelderland ziet dat in en is daarom een traject gestart (Actieplan Wonen, actie 10) om doorstroming te bevorderen. De provincie stelt verhuiscoaches en een verhuisvergoeding beschikbaar, de verdere uitwerking doen de verschillende gemeenten en woningcorporaties uit het hiertoe gestarte samenwerkingsverband. Dit was de reden om met alle betrokken partijen op de Noord Veluwe om tafel te gaan en het bevorderen van doorstroming in de sociale huur te bespreken.

In beweging brengen van woningmarkt
De wachtlijsten voor sociale huurwoningen worden steeds langer door de vele maatschappelijke ontwikkelingen. Denk hierbij aan het woningtekort, de bevolkingsgroei, de vergrijzing, de krapte op de woningmarkt en een steeds groter wordende groep mensen die de woningcorporatie moet én wil voorzien in een betaalbare woning. ‘Bouwen, bouwen, bouwen’ luidt de kreet als oplossing voor dit probleem. Bijna elke woningcorporatie in Nederland zet daarom in op uitbreiding van hun woningbestand. Toch is dat makkelijker gezegd dan gedaan met alle duurzaamheidseisen, grondstofprijzen, capaciteitstekorten, beperkt beschikbare bouwlocaties en financiële kaders die om de hoek komen kijken. Bouwen geldt dus niet als enige oplossing om het woningtekort en de langer wordende wachtlijsten voor sociale huurwoningen tegen te gaan. Een ander instrument zal ook ingezet moeten worden: doorstroming.

Doorstroming zorgt voor beweging in de vastzittende woningmarkt. Want wanneer één huishouden verhuist van de ene naar de andere woning komt de achtergelaten woning weer beschikbaar voor anderen. En dat huis komt ook weer vrij; er ontstaat zo een soort positief domino-effect. Doorstroming is hierbij geen doel op zich, maar vooral een middel om meer huishoudens te helpen bij het vinden van een woning die past bij hun persoonlijke woonwensen. Woningen worden hierdoor ook beter benut.

Verhuizen grote stap
Echter, ga er maar aanstaan .… Zoals we allemaal weten, is verhuizen voor veel mensen een grote stap. Met name ouderen zien op tegen al dat ‘gedoe’; verhuizen naar een seniorenappartement dat kleiner is, geen tuin heeft en zich buiten de vertrouwde omgeving bevindt, kan drempelverhogend werken. Daar komt bij dat er in veel gevallen ook meer betaald moet worden voor dat kleinere onderkomen. Deze factoren maken dat het bevorderen van doorstroming een ingewikkeld proces is. Extra belangrijk dus om gezamenlijk op te trekken, ideeën uit te wisselen en antwoorden te hebben op deze ‘pijnpunten’. Want de vele positieve kanten van wél verhuizen blijven vaak onderbelicht. Zo geven veel huurders aan enorm tevreden te zijn met hun keuze als ze de stap hebben genomen om passender te gaan wonen. Regelmatig is hun reactie dat ze dit veel eerder hadden moeten doen en valt het financiële plaatje zelfs mee.

Netwerkbijeenkomsten: “Samen optrekken belangrijk”
In de maanden februari en maart zijn online bijeenkomsten georganiseerd om het bevorderen van de doorstroming van senioren in sociale huur in de regio Noord Veluwe te bespreken met alle betrokken partijen die in dit gebied actief zijn. De bijeenkomsten zijn opgezet door Marjan Beekhof van Omnia Wonen, de verhuiscoaches van de provincie Carola Butink en Mirjam Zerstegen en Eva Krabbenbos van de gemeente Putten. In de bijeenkomsten dachten de verschillende gemeenten, welzijnspartijen en corporaties samen na over de vraag welke instrumenten ingezet kunnen worden om de doorstroming van huurders te bevorderen.

Het voornaamste doel van de bijeenkomsten was om kennis te delen over het initiatief doorstroming sociale huur en het inzetten van verhuiscoaches. Een bijkomend voordeel was om nader kennis te maken met collega’s van andere organisaties die met hetzelfde onderwerp van doen hebben. Zo blijkt ook uit de reacties van deelnemers van de netwerkbijeenkomsten. Deelnemers leren steeds weer nieuwe mensen kennen en dat is in het kader van functioneel netwerken erg gunstig.

Naast kennis delen, werd er ook kennis opgehaald, o.a. over de volgende vragen en onderwerpen. Wat kunnen welzijn, gemeenten en corporaties bieden om huurders door te laten stromen en waar is behoefte aan? Ideeën zoals voorrang, woonlastenbehoud/gewenning, inschrijftijden, overgang van huurders naar andere woningcorporaties zijn op tafel gekomen. Daarnaast werd er geopperd in de communicatie niet over 55+’ers of doorstroming te praten, maar over wat het verhuizen voor de doorstromer betekent: comfortabel en veilig wonen. Hier draait het natuurlijk allemaal om. Het is de wens om uiteindelijk de verhuisketen op gang te laten komen, zodat meer mensen een passendere woning vinden.

3 pijlers bevorderen van doorstroming
Samenvattend heeft het project ‘Doorstroming Noord Veluwe’ 3 pijlers.
De eerste pijler is de verhuiscoach. In februari is de verhuiscoach gestart met het voeren van gesprekken met huurders die mogelijk zouden willen en kunnen verhuizen. Het vergt een persoonlijke benadering om huurders te informeren en bevragen over het verhuizen naar een passendere woning. Alles begint met het in kaart brengen van de behoefte(n) van de huurder en diens situatie. Iedere huurder heeft zo zijn of haar eigen woonwensen, twijfels en situationele omstandigheden. Hierbij kan de verhuiscoach maatwerk bieden door te adviseren, ontzorgen en stimuleren. Alles door persoonlijk contact. De verhuiscoach geldt als spin in het web door in contact te staan met de huurders, verschillende gemeenten en woningcorporaties. Een belangrijke aanjager dus om de doorstroming op gang te brengen.

De tweede pijler is de subsidie die de provincie beschikbaar stelt. Deze subsidie is een eenmalig vast bedrag van € 2000,- aan huurders dat geldt als stimulans en tegemoetkoming voor de verhuiskosten. Hopelijk geeft dit net het laatste zetje in de rug van huurders om tot de beslissing te komen te verhuizen naar een passende woning. Wel gelden aan de subsidie enkele voorwaarden om hiervoor in aanmerking te komen. Meer informatie is te vinden op www.gelderland.nl/verhuiscoach

De derde pijler is het kennisdelen zodat gezamenlijk een zo goed mogelijk resultaat behaald wordt. Doordat doorstroming een ingewikkeld onderwerp is waar veel bij komt kijken, vinden de aanwezigen het erg belangrijk dat er samen wordt opgetrokken. Dat heeft ertoe geleid dat er inmiddels een klankbordgroep, een intervisiegroep en een leernetwerk is opgezet om het kennisdelen te stimuleren.

Achtergrond samenwerkingsverband ‘Doorstroming Noord Veluwe’
De woningnood voor bewoners van Gelderland neemt toe. Om te zorgen dat meer mensen in een passende huurwoning kunnen wonen, zet provincie Gelderland verhuiscoaches in. Ook in de regio Noord Veluwe. Verhuiscoach Carola Butink zorgt voor een betere match tussen enerzijds huurders die nu of in de toekomst willen verhuizen en anderzijds de woningen die beschikbaar én passend zijn. Tot 2025 wil de provincie 1500 ouderen begeleiden naar een woning die beter bij hen past. De doorstroming van deze 55-plussers moet een verhuisbeweging van totaal 6000 huishoudens in gang zetten. De partijen uit dit samenwerkingsverband zijn: de gemeenten Elburg, Ermelo, Harderwijk, Nunspeet, Oldebroek en Putten, de woningcorporaties uit deze regio – deltaWonen, Omnia Wonen, UWOON en Woningstichting Putten – én de Provincie Gelderland.  

* Foto afkomstig van provincie Gelderland

Terug naar overzicht